SOBKIEWICZ Antoni Jan (1845–1916) piwowar (zob. I/227)

Suplement biogramu z I tomu Przedborskiego Słownika Biograficznego Funkcja gorzelanego była związana z prowadzeniem gorzelni, czyli zakładu produkującego alkohol, głównie spirytusu, z surowców rolnych takich jak zboża, ziemniaki czy buraki cukrowe. Gorzelnia, podobnie browar były ważnymi elementami gospodarki ziemiańskiej, a ich działalność stanowiła istotne źródło dochodów majątków ziemskich. Antoni Jan najpewniej u boku ojca wyuczył się fachu i później samodzielnie prowadził zakłady produkcyjne. […]

9 lis, 2024

Suplement biogramu z I tomu Przedborskiego Słownika Biograficznego

 

W biogramie opublikowanym w I tomie PSB podano, że Sobkiewicz Antoni pochodził z miechowskiego. Wg głębszych badań genealogicznych okazało się, że pochodził z rodziny Sobkowiczów osiadłej w Skrzynnie, powiat przysuski. Ród wpisał się w miejscową bogatą historię, której początki sięgają XVIII w. Najstarszym udokumentowanym przodkiem rodziny był Bernard Sobkowicz. Już w XIX w. pojawił się równoległy zapis nazwiska członków rodu: Sobkiewicz.

Rodzina była spokrewniona z Trybulskimi (zob. Kaczkowski Antoni). Z tą rodziną spokrewniony był także przedborski proboszcz dekady lat 1867-1877 (zob.) ks. Józef Szpaderski.    

Jednym z kluczowych przedstawicieli rodu Sobkowiczów był Piotr Sobkiewicz (ur. 1822 Skrzynno), syn Jacka i Tekli z domu Kuderowicz. Piotr, podobnie jak jego przodkowie, zajmował wysoką pozycję w lokalnym społeczeństwie. Jako ekonom i gorzelany, żył i mieszkał w Niwkowie w pobliskiej parafii Borkowice. W 1844 r. ożenił się z Józefą Pauliną Maucher z którą miał liczne potomstwo. Pierworodnym był urodzony 6 VI 1845 r. w Niwkowie właśnie Antoni Jan Sobkowicz. W akcie urodzenia jego ojciec jest nazwany gorzelanym. Chrzestnymi zostali Kazimierz Żarski syn dziedzica Niwkowa i Eleonora Żarska.

Funkcja gorzelanego była związana z prowadzeniem gorzelni, czyli zakładu produkującego alkohol, głównie spirytusu, z surowców rolnych takich jak zboża, ziemniaki czy buraki cukrowe. Gorzelnia, podobnie browar były ważnymi elementami gospodarki ziemiańskiej, a ich działalność stanowiła istotne źródło dochodów majątków ziemskich. Antoni Jan najpewniej u boku ojca wyuczył się fachu i później samodzielnie prowadził zakłady produkcyjne.

Być może w poszukiwaniu pracy, Antoni Jan Sobkowicz za pośrednictwem zamożnego kuzyna Konstantego Franciszka Wardzichowskiego mieszkańca Miechowa, znalazł zatrudnienie w Małopolsce. Tam, 22 XI 1876 r. w parafii Więcławice w powiecie krakowskim, mając lat 31 poślubił 23-letnią Ludwikę (Ludomirę) Michalinę Dłużewską, córkę szlachcica Celestyna Dłużewskiego i Balbiny z Bojarskich, co kolejny raz umocniło szlachecki status rodziny. W akcie zawarcia małżeństwa ich nazwisko zapisano jako Sobkiewicz.

Biorąc pod uwagę ówczesne, powszechnie silne koneksje rodzinne nie można wykluczyć, że za ich sprawą Antoni Jan Sobkiewicz odwiedzał ks. Szpaderskiego w Przedborzu. A jako, że w mieście brakowało dobrego browaru, stąd jego decyzja związania swej przyszłości z Przedborzem. Najpewniej jeszcze przed ożenkiem zdołał już wybudować tu browar. Z pewnością przydało się wpływowe poparcie proboszcza. Z kolei, teść Antoniego był doświadczonym piwowarem i skorzystał z jego wiedzy i umiejętności w uzyskaniu wysokiej jakości swych wyrobów. Nie wiemy, czy Celestyn Dłużewski osiedlił się w Przedborzu już z chwilą uruchomienia produkcji browaru, choć jest to prawdopodobne, bowiem był w zaawansowanym wieku 59 lat. Zmarł w Przedborzu dwadzieścia lat później, bo 11 II 1897 r.

Jest pewne, że Antoni z małżonką bez dłuższej zwłoki sprowadzili się do Przedborza. Ich pierworodna córka Jadwiga urodziła się tutaj 1 X 1877 r. W akcie jej urodzenia Antoni Sobkiewicz został utrwalony już jako właściciel browaru (владѣлецъ пивокареннaго завода). Warzył piwo wykorzystując wodę z rzeki Pilicy i pobliskiego źródła.

Ludomira (Ludwika) Sobkiewicz przeżyła męża o 9 lat i zmarła w Przedborzu 2 VIII 1925 r.  

https://geneszukacz.genealodzy.pl/; https://metryki.genbaza.pl/; Akta miasta Skrzynna:https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/jednostka/-/jednostka/17742138

Paweł Błoński
Wojciech Zawadzki

W tej kategorii …